Zadania, w których może brać udział strażak ochotnik są ściśle regulowane przez odgórne przepisy. Każda ochotnicza jednostka ma możliwość wzięcia udziału w gaszeniu pożarów czy w ratownictwie technicznym. Ta ostatnia czynność jest szczególnie istotna w kontekście wypadków drogowych. Ponadto strażacy ochotnicy odpowiadają za ewakuację osób poszkodowanych lub zagrożonych z niebezpiecznych obszarów.
Udział w akcji ratowniczej wiąże się jeszcze z zabezpieczeniem oraz oznakowaniem terenu. Do zadań strażaków ochotników należy zaliczyć również pomoc poszkodowanym podczas np. powodzi. Wzywani są także do usuwania efektów różnych anomalii pogodowych, takich jak nawałnice.
Podczas swojej codziennej pracy OSP współpracuje wraz z PSP i innymi organizacjami działającymi w celu zapewnienia bezpieczeństwa. Często delegowani są do akcji ratowniczych w sąsiednich gminach. Zazwyczaj odbywa się to w ramach pomocy wzajemnej. Zadania strażaków ochotników są niemal takie same, co zawodowych strażaków.
